Nie zawsze współpraca z pracownikiem okazuje się owocna i trzeba ją zakończyć. Rozwiązać umowę o pracę można jednak na kilka sposobów. Poznaj zalety różnych rodzajów wypowiedzeń i poznaj wskazówki, jak przygotować taki dokument.
O wypowiedzeniu umowy o pracę mówimy w sytuacjach, w których pomiędzy pracownikiem i przedsiębiorstwem zachodził stosunek pracy. Wypowiedzenie może złożyć każda ze stron, a szczegóły, na jakich współpraca zostanie rozwiązana, zależą od rodzaju powiedzenia, na jaki zdecyduje się strona rozwiązująca umowę.
Rodzaje wypowiedzeń umowy o pracę
Istnieją trzy podstawowe rodzaje wypowiedzeń umowy o pracę. Należą do nich:
wypowiedzenie z zachowaniem okresu wypowiedzenia,
wypowiedzenie bez zachowania okresu wypowiedzenia,
wypowiedzenie za porozumieniem stronę.
Okres wypowiedzenia umowy zależy od stażu pracy u danego pracodawcy i rodzaju umowy. W przypadku umowy na czas do 2 tygodni wypowiedzenie są to 3 dni wypowiedzenia. W przypadku umowy zawartej powyżej dwóch tygodni, ale mniej niż 3 miesiące obowiązuje tygodniowy okres wypowiedzenia. W przypadku umowy trwające 3 miesiące umowę rozwiązuje się z dwutygodniowym wyprzedzeniem.
W przypadku umów zawieranych na czas nieokreślony w przypadku stażu do pół roku obowiązują 2 tygodnie wypowiedzenia. W przypadku stażu od roku do 3 okres wypowiedzenia wynosi miesiąc, a w przypadku stażu powyżej 3 lat wypowiedzenie należy złożyć z trzymiesięcznym wyprzedzeniem.
W trakcie obowiązywania okresu wypowiedzenia pracownik powinien dalej świadczyć pracę na rzecz pracodawcy, ale ten może zwolnić pracownika z takiego obowiązku.
Wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia
Ten rodzaj wypowiedzenia może zostać złożony zarówno przez pracownika jak i pracodawcę.
W przypadku wypowiedzenia umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia pracodawca jest zobowiązany do poinformowania pracownika o tym, że ma prawo odwołać się w sądzie pracy.
W przypadku, jeśli pracownik był zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, pracodawca ma obowiązek podania powodu rozwiązania umowy. Pracownik składający takie wypowiedzenie nie ma obowiązku podania jego przyczyny.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia przez pracownika
Pracownikowi zatrudnionemu w oparciu o umowę o pracę przysługuje prawo do rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Warunkiem zajścia takiej sytuacji jest wystawienie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwość wykonywanej pracy na zdrowie pracownika. Zachodzi, jeśli pracodawca nie przeniesie pracownika w podanym w orzeczeniu lekarskim terminie na inne stanowisko ze względu na zdrowie i kwalifikacje pracownika.
Drugą sytuacją jest dopuszczenie się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia obowiązków wobec pracownika. Ciężkie naruszenie obowiązków wobec pracownika interpretowane jest jako bezprawne działanie lub zaniechania pracodawcy wynikające z tego, że nie dopełnił on obowiązków wynikających ze stosunku pracy, które godzą w uzasadnione interesy pracownika.
Pracownik musi przedstawić wypowiedzenie w formie pisemnej, podając przyczynę uzasadnienia umowy. Może je złożyć w terminie do miesiąca od uzyskania informacji o okolicznościach uzasadniających zakończenie umowy o pracę.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia przez pracodawcę
W przypadku wypowiadania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, pracodawca może rozwiązać umowę natychmiastowo, jeżeli dojdzie do ciężkiego naruszenia przez pracownika obowiązków pracowniczych.
Może to również zrobić, jeśli pracownik w czasie trwania umowy popełni przestępstwo uniemożliwiające dalsze zatrudnianie go na dotychczasowym stanowisku, jeżeli pracownikowi postawiono prawomocny wyrok.
Rozwiązanie umowy w tym trybie jest możliwie również, jeśli pracownik uzyska niezbędne uprawnienia do wykonywania pracy lub jeśli pracownik jest nieobecny z nieuzasadnionych powodów przez czas powyżej okresu ochronnego (zależnego od stażu pracy).
Pracodawca ma prawo do wypowiedzenia umowy o pracę w ciągu miesiąca od dnia, w którym otrzymał wiadomość o czynie, który uzasadnia takie zwolnienie.
Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron
Ten rodzaj zakończenia umowy pomiędzy pracownikiem i pracodawcą uznawany jest za najkorzystniejszy i najwygodniejszy dla obu stron. W przypadku rozwiązania umowy za porozumieniem stron pracodawca i pracownik ustalają warunki rozwiązania umowy oraz skrócenia lub anulowania okresu wypowiedzenia. Po ustaleniu szczegółów, rozwiązanie umowy trzeba zawrzeć na piśmie.
Rozwiązanie umowy o pracę może zajść z inicjatywy pracodawcy lub pracownika. Każda ze stron może zaproponować warunki zakończenia współpracy. Jeżeli dokument składany jest z inicjatywy pracownika, jest to traktowane jako rozwiązanie umowy na prośbę pracownika.
Elementy wypowiedzenia umowy o pracę
Jako oficjalny dokument, wypowiedzenie umowy o pracę musi zostać sporządzone zgodnie z obowiązującym prawem. Zgodnie z nim, w dokumencie należy zawrzeć:
dane pracownika.
dane pracodawcy,
datę i miejscowość złożenia wypowiedzenia,
informację o dacie zawarcia wypowiadanej umowy,
informacje o zachowaniu okresu wypowiedzenia wraz z terminem jego upływu (w przypadku wypowiedzenia umowy o pracę z zachowaniem terminu wypowiedzenia),
podpisy obu stron.
Wypowiedzenie zawierające wszystkie powyższe dane należy przedłożyć w formie pisemnej.